Καρφί

Έμαθα πρόσφατα για μια περίπτωση εφήβου ο οποίος με την βίαιη συμπεριφορά του εις βάρος συμμαθητών δημιουργούσε συχνά προβλήματα στο σχολείο του. Όταν, μετά από ιδιαίτερα βίαιο περιστατικό, ο έφηβος αποβλήθηκε από το σχολείο, έσπασε ότι βρήκε μπροστά του φεύγοντας και απείλησε ότι θα επανέλθει με όπλο. Κι όταν η αστυνομία πήγε στο σπίτι του εφήβου, μετά από όλα αυτά, βγήκε να τους υποδεχθεί ο πατέρας του παιδιού, ο οποίος πυροβόλησε τους αστυνομικούς!

Ο λόγος που αναφέρω αυτή την ιστορία είναι ότι, συγκρίνοντας όλες τις χώρες που γνωρίζω/έχω ζήσει/έχω επισκεφθεί, πουθενά δεν υπάρχει τόσο έντονη  αποστροφή για οποιονδήποτε καταγγείλει κάτι στραβό που βλέπει, όσο στην Ελλάδα. Αμέσως, όποιος καταγγέλλει (είτε είναι κάποιο παιδί στο σχολείο, φοιτητής στο πανεπιστήμιο, γείτονας ή συμπολίτης) είναι «το καρφί».

Τα σύνδρομα της κατοχής με τους κουκουλοφόρους μάλλον μας ταλαιπωρούν ακόμα πολύ. Τόσο ώστε να μην μπορούμε να διαχωρίσουμε ανάμεσα στα δύο είδη «καρφιών». Υπάρχουν εκείνοι που «καρφώνουν» για ίδιον όφελος ή από απλή, ανόθευτη κακία. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που καταγγέλλουν επειδή αντιλαμβάνονται πως συμβαίνει κάτι που πρέπει οι αρμόδιες αρχές να το γνωρίζουν, διότι διαφορετικά προκαλείται ή θα προκληθεί ζημιά στο κοινωνικό σύνολο. Μπορεί να το αντιλαμβάνονται σωστά, μπορεί και εσφαλμένα. Αυτό είναι δουλειά των αρχών να το κρίνουν.

Είμαι διατεθειμένος να πάω στοίχημα πως οι περισσότεροι γνωρίζουμε καλά ή έχουμε ακούσει έστω περιπτώσεις από το ευρύτερο οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον, όπου παιδιά υφίστανται από μικρή ηλικία κακοποίηση από τους γονείς τους. Ψυχική ή και σωματική. Όμως έχουμε συνηθίσει να μην αντιδράμε και κυρίως να μην καταγγέλλουμε. Είτε από φόβο (πώς θα αντιδράσει εις βάρος μας ο γονιός) είτε από κοινωνική σύμβαση («είμαστε μικρή κοινωνία ή είμαστε μια γειτονιά, πώς θα τον αντικρίζω στο μέλλον») είτε από ντροπή («τι; Καρφί θα γίνω; Ξεφτίλα!»).

Χωρίς να σκεφτόμαστε ότι αυτό το παιδί που σήμερα κακοποιείται και ζει σε τοξικό οικογενειακό περιβάλλον, αύριο θα βρεθεί στο σχολείο ή στην κοινωνία μπροστά στο δικό μας παιδί ή στο παιδί κάποιου άλλου. Και για οτιδήποτε κάνει αυτό το κακοποιημένο παιδί, εμείς που γνωρίζαμε ή υποψιαζόμασταν ισχυρά την κακοποίησή του θα φέρουμε λίγο μικρότερη ευθύνη από αυτόν  που το κακοποιούσε.