Monday, October 27, 2014

Άσε με να κάνω λάθος



Έπεσα χθες πάνω σε έναν σταθμό, στο ραδιόφωνο, που είχε βάλει ένα από τα κλασικά τραγούδια του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, το «Άσε με να κάνω λάθος». Το τραγούδι κυκλοφόρησε το 1984, ήταν ένα από τα 9 κομμάτια του άλμπουμ «Διαίρεση», από το οποίο 6 τραγούδια έγιναν μεγάλες επιτυχίες.
Άκουσα το τραγούδι, τόσα χρόνια μετά, και θύμωσα πολύ. Θύμωσα γιατί τότε που το άκουγα, στην εφηβεία, μου άρεσε τόσο και δεν έβλεπα/άκουγα αυτό που τώρα έκανε «μπαμ» στα αυτιά μου. Θύμωσα επειδή συνειδητοποίησα, τώρα που άκουγα ξανά και θυμόμουν όλους τους στίχους, πως το τραγούδι έχει 5 στροφές, από τις οποίες οι 4,5 λένε υπέροχα πράγματα που πρέπει να τα ακούσει και να τα ενστερνιστεί κάθε έφηβος και η υπόλοιπη μισή στροφή τινάζει το τραγούδι στον αέρα. Να οι 4 στροφές του κουπλέ, η μία καλύτερη από την άλλη:

Άσε με να κάνω λάθος
Μην μου λες πως ειν’ ντροπή
άσε με να βρω μονάχος
Ποιο το τέλος ποια η αρχή
άσε με μονάχο μου να νιώσω
Την ουσία μέσα σ’ όλα που `χεις πει
Αν αντίρρηση μου φέρεις
Θα θυμώσω και το ξέρεις
Αν με χάσεις αιτία θα `σαι εσύ

Άσε με να κάνω λάθος
άσε με να κουραστώ
άσε με να 'ρθω μονάχος
Και συγγνώμη να σου πω
Έχω μπόλικο καιρό να κοροϊδεύω
Κάθε λέξη, κάθε έννοια και σκοπό
Έχω όρεξη πολύ να αλητεύω
Κι ας μη ξέρω για τι ψάχνω ή τι θα βρω

Άσε με να κάνω λάθος
άσε με να δω καλά
άσε με να βρω μονάχος
Τι μου παίρνει τα μυαλά
άσε με να σου σφυρίξω στο σκοτάδι
Ένα γνώριμο παλιό σκοπό
άσε με να σου γεμίσω κάποιο βράδυ
Τα κενά με μουσική, rock'n'roll που συμπαθώ

Άσε με να κάνω λάθος
Μη παριστάνεις το Θεό
Δε μ’ αρέσουν οι σωτήρες
Δε γουστάρω να σωθώ
Δεν πειράζει αν μετά θα μετανιώσω
Δεν τρέχει τίποτα αν διπλά θα κουραστώ
Δε με νοιάζει απογοήτευση αν νιώσω
Αφού ξέρω πώς έπαιξα και γω

Και αυτό είναι το ρεφρέν:

Μη μου λες για εξερευνήσεις
Και για χώρες μακρινές
Μη μου λες για κατακτήσεις
Και για μαζικές δομές
Πες μου μόνο πως περνούν τη νύχτα
Με δυο φίλους σ’ ένα υπόγειο σκυφτό
Η σειρήνα πάνω ουρλιάζει
Και η σύριγγα αδειάζει
Και το αίμα χύνεται ζεστό

Δηλαδή συγνώμη, για να καταλάβω: αυτός ο νέος που έχει καταλάβει τόσο σπουδαία πράγματα για την ζωή έχει ως μόνη διέξοδο την ηρωίνη; Οι ψαγμένοι άνθρωποι έχουν ως μονόδρομο την καταστροφή; Αυτή είναι η πρόταση του συνθέτη/στιχουργού Ανδρέα Τσιλιφώνη στους νέους που λάτρευαν τον Β. Παπακωνσταντίνου; Ο Α. Τσιλιφώνης έχει γράψει στον ίδιο δίσκο κι άλλο τραγούδι που αγγίζει το θέμα των ναρκωτικών, την καταπληκτική «Μπαλάντα στον Γιάννη Κ.» (http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=6052) αλλά εκεί οι στίχοι αγκαλιάζουν τον ήρωα που έχει το πρόβλημα, αυτό είναι που κάνει εκείνο το τραγούδι σπουδαίο. Στο «Άσε με να κάνω λάθος» η ηρωίνη (που την δοκιμάζει ο πρωταγωνιστής μαζί με φίλους, ώστε να είναι ακόμα πιο ζεστή η ατμόσφαιρα) προμοτάρεται ως κομμάτι της ζωής του νέου που αντιδράει. Αν θες να κοντράρεις όσους σου λένε πώς να ζήσεις τη ζωή σου, χτύπα μια ένεση. Με τριάντα μόλις χρόνια καθυστέρηση, θα ήθελα να πω «όχι, ευχαριστώ» και να σβήσω το συγκεκριμένο τραγούδι από τα ακούσματά μου.

Monday, October 20, 2014

Πώς να γεμίσεις μια πτήση



Στην εφηβεία μου, είχα δύο προβλήματα εκτός βέβαια των ερωτικών.
Το πρώτο ήταν ότι δυσκολευόμουν πολύ να μπω σε μεγάλες παρέες. Είχα 2-3 καλούς φίλους με τους οποίους βρισκόμασταν συνήθως σε δυάδες, και αυτό ήταν όλο. Μια εξήγηση για την αδυναμία μου, θα μπορούσε να είναι ασφαλώς το ότι ήμουν μονόχνοτος. Μια άλλη εξήγηση, ότι οι παρέες έχουν συγκεκριμένους κώδικες – έκφρασης, συμπεριφοράς, δράσης και αντίδρασης – και συχνά στην εφηβεία τα παιδιά της παρέας δεν είναι διατεθειμένα να κάνουν υποχωρήσεις για να δεχτούν κάποιον καινούργιο, με τις δικές του ιδέες και ιδιαιτερότητες.
Το δεύτερο ήταν ότι κόντευα να σκάσω από το άγχος, με κάθε χρόνο που περνούσε και με έφερνε πιο κοντά στις πανελλήνιες.
Πώς τα θυμήθηκα όλα αυτά; Το πρώτο μου πρόβλημα το θυμήθηκα διαβάζοντας ένα ρεπορτάζ στο in.gr (http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231356967#ref=newsroombox) με τον τίτλο: «Στροφή προς τη συνεννόηση και τη συναίνεση επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ». Επειδή πιστεύω πολύ στην συνεννόηση και την συναίνεση και τρελαίνομαι με όλους τους υστερικά φανατισμένους Έλληνες που δεν μπορείς να τους πιάσεις κουβέντα, είτε αυτοί είναι κυβερνητικοί είτε αντιπολιτευόμενοι, άνοιξα αμέσως το ρεπορτάζ για να το διαβάσω. Και τι λέει το ρεπορτάζ; Πως, για να συνεννοηθεί με τον ΣΥΡΙΖΑ όποιος προοδευτικός πολιτικός θέλει, υπάρχουν δύο προϋποθέσεις. Η μία είναι να πει «όχι» στην εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας, όποιος κι αν προταθεί. Η άλλη προϋπόθεση είναι να ενταχθεί στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ και να δεχτεί το πρόγραμμά του χωρίς καμία αλλαγή.
Καινούργιος ορισμός: συναίνεση και συνεννόηση είναι να κάνεις ότι λέμε εμείς. Οπότε, μόκο και μπορεί να σε βάλουμε στην παρέα μας. Μερικοί άνθρωποι δεν ξεπερνούν ποτέ την εφηβεία τους. Το κακό είναι ότι ορισμένοι εξ αυτών θέλουν και να κυβερνήσουν, και μάλλον το πρότυπο της Βόρειας Κορέας τους φαίνεται ωραίο σε επίπεδο πολιτεύματος.
Το δεύτερο εφηβικό μου πρόβλημα, με τις πανελλήνιες, το θυμήθηκα περνώντας έξω από ένα αμφιθέατρο του Πολυτεχνείου Κρήτης. Εκεί όπου στοιβάζονται οι εκατοντάδες των φοιτητών, χωρίς να χωρούν καλά-καλά, λόγω του τεράστιου αριθμού εισακτέων που μας έστειλε φέτος το αγαπημένο υπουργείο Παιδείας. Παιδιά που, όπως κι εγώ τότε, έχουν σκάσει από την πίεση να μπουν στο πανεπιστήμιο, και μετά από τόσο κόπο ψάχνουν για καρέκλα να κάτσουν να παρακολουθήσουν το μάθημα. Το υπουργείο συνεχίζει να αγνοεί επιδεικτικά τα πανεπιστήμια που φωνάζουν πως δεν αντέχουν τόσους εισακτέους: τα φορτώνει με διαρκώς περισσότερους φοιτητές, και τους κόβει κατά 70% μέσα στην τελευταία τριετία την χρηματοδότηση. Για διορισμούς νέων καθηγητών ή υπαλλήλων, βέβαια, ούτε λόγος – η τρόικα παραμονεύει. Πώς θα εκπαιδευθούν όλα αυτά τα παιδιά; Και τι πιθανότητες έχουν, αν καταφέρουν να πάρουν πτυχίο, να βρουν μετά δουλειά; Who cares, φαίνεται να μας λέει το αγαπημένο υπουργείο. Ας τους βάλουμε όλους μέσα στο πανεπιστήμιο, να φαίνεται μικρότερη η ανεργία, να βγάζουν λεφτά από τους φοιτητές οι τοπικές οικονομίες και να ικανοποιείται το κόμπλεξ της ελληνικής οικογένειας που πρέπει να δει το παιδί της πάση θυσία επιστήμονα, και άσε τώρα τις σκέψεις για το μέλλον.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το χέρι πηγαίνει σχεδόν μόνο του στον Firefox, στον Explorer ή στο Chrome. Ανοίγει την σελίδα, και τσεκάρει πτήσεις. Τα κύματα φυγής από την χώρα θα μεγαλώσουν. Γιατί όταν βλέπεις τους ανθρώπους γύρω σου να παθιάζονται γύρω από δύο τόσο ανίκανους, επικίνδυνους και αντιαισθητικούς πόλους (κυβέρνηση και ΣΥΡΙΖΑ) η μόνη λύση μοιάζει να συνεχίσεις να τους παρακολουθείς από μακριά.

Monday, October 13, 2014

Έλλην αθλητικογράφος



Όταν προσπαθείς να αντιγράψεις τα χειρότερα από κάποιους άλλους, είναι βέβαιο ότι θα γίνεις χειρότερος από τα χειρότερα. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η αθλητική δημοσιογραφία στην Ελλάδα, που παρά τις φωτεινές εξαιρέσεις της είναι συνολικά για τα πανηγύρια, αφού έχει πάρει τα χειρότερα στοιχεία των τάμπλοιντς του εξωτερικού και τα έχει προσαρμόσει για τους αναγνώστες της.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι οι οπαδικές εφημερίδες απευθύνονται συχνά με τα πρωτοσέλιδά τους στα χαμηλότερα ανθρώπινα ένστικτα και γράφουν στα άρθρα τους όλο και πιο πρωτόγονης συλλογιστικής κείμενα για να αφιονίσουν τους οπαδούς-αναγνώστες. Αλλά ότι και σε σοβαρές και αμερόληπτες, υποτίθεται, αθλητικές εφημερίδες, διαβάζεις τέρατα. Όπως αυτά που γράφτηκαν μετά την πρόσφατη ήττα του Ολυμπιακού στο κύπελλο Ελλάδος μπάσκετ από τον Παναθηναϊκό, με καλάθι στην εκπνοή.
Ότι δηλαδή ο Ολυμπιακός δεν θα κερδίσει ποτέ τον Παναθηναϊκό στο ΟΑΚΑ (η αλήθεια είναι ότι τον κέρδισε ήδη, πριν λίγους μήνες).  Ότι όπως και να τον πετυχαίνει ο ΠΑΟ θα τον γονατίζει, ότι από αυτό το παιχνίδι ο Ολυμπιακός έχασε όλη την χρονιά, ότι δεν έχει καμία ελπίδα να σηκώσει κεφάλι.
Τα κείμενα αυτά συνδυάζουν δύο έξοχα χαρακτηριστικά της ελληνικής φυλής, την καταστροφολογία και την έλλειψη υπομονής, σε έναν καταπληκτικό συνδυασμό που οδηγεί στα πιο τερατώδη συμπεράσματα. Μία ημέρα μόλις πριν τον αγώνα Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού, η καλύτερη ομάδα στον κόσμο, οι πρωταθλητές ΝΒΑ Σαν Αντόνιο Σπερς, με όλα τους τα αστέρια στο παρκέ, έχασαν στην εκπνοή από την γερμανική ομάδα Άλμπα Βερολίνου - κάτι ανάλογο, περίπου, σαν να χάνει η Ρεάλ Μαδρίτης στο ποδόσφαιρο από ελληνική ομάδα δεύτερης εθνικής. Αν κάλυπταν τον αγώνα οι αθλητικογράφοι μας, θα είχαν καταλήξει στο αβίαστο συμπέρασμα ότι η Ρεάλ/Σπερς διαλύεται από λεπτό σε λεπτό, δεν έχει ελπίδα να σηκώσει κεφάλι και καλό είναι να αποσυρθεί από όλες τις διοργανώσεις. Γιατί αυτοί ξέρουν.

Monday, October 06, 2014

Αίμα



Πραγματικά, δεν καταλαβαίνω. Αυτήν την τεράστια ανάγκη πάρα πολλών ανθρώπων για αίμα. Χιλιάδες κλικαρίσματα γίνονται καθημερινά στα πιο αποκρουστικά βίντεο και στις πιο σοκαριστικές φωτογραφίες. Αποκεφαλισμοί, βίαια δυστυχήματα (τώρα αναρτούν φωτογραφίες και βίντεο από τις στιγμές μετά το ατύχημα στην Εγνατία), ιστορίες με φρικαλέα εγκλήματα όπου η κάθε δολοφονία πρέπει να εξηγηθεί και να αναπαρασταθεί με όσο το δυνατόν εντυπωσιακότερο και πιο αιματηρό τρόπο, χωρίς να μας ξεφύγει καμία της λεπτομέρεια.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, κάναμε πλάκα μεταξύ μας στην Ελλάδα όταν ακούγαμε για τα «δυναμικά κοινά 15-44» που μετρούν οι υπεύθυνοι των τηλεοπτικών καναλιών για να δουν πώς τα πήγε το κανάλι τους. Μόνο που το ίδιο συμβαίνει τώρα και στο Ίντερνετ: τα ειδησεογραφικά sites, που ζουν από τις διαφημίσεις τους, ξέρουν ότι πρέπει να τραβήξουν μέσα σε δευτερόλεπτα την προσοχή ενός αναγνώστη που είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμος, με το ποντίκι στο χέρι, να πάει σε άλλο site. Οπότε, κάνουν ότι μπορούν για να τον κρατήσουν. Φανταχτεροί τίτλοι, κατασκευασμένα άρθρα, επιθετική (ή και υβριστική) αρθρογραφία, οτιδήποτε προκειμένου να κερδίσουν το πολυπόθητο κλικ.
Μετά, τα ίδια sites ωρύονται από αγανάκτηση και αρνητική έκπληξη όταν κάποιος προσπαθήσει να μιμηθεί όσα επί μήνες ή χρόνια διαβάζει στις σελίδες τους. Γιατί η τσίπα για αρκετό κόσμο είναι άγνωστη λέξη.