Μιλούσα πριν λίγες
μέρες με μια Αυστραλή φίλη και με ρώτησε για τα νέα μου και πώς πέρασα τις
διακοπές (εδώ στην άλλη άκρη της Γης είναι καλοκαίρι), αφού είχαμε λίγο καιρό
να τα πούμε. Ανάμεσα στα νέα μου, της ανέφερα πως ήμουν χαρούμενος και επειδή
πήρα στην Ελλάδα το κρατικό βραβείο εφηβικού βιβλίου – στα αγγλικά η λογοτεχνία
για εφήβους ονομάζεται Young Adult Literature. Είχε φασαρία εκεί που μιλούσαμε και δεν άκουσε καλά, νόμιζε ότι
της είπα ότι πήρα το βραβείο για νεαρό συγγραφέα (young author). Και μου είπε: «Μπράβο! Συγχαρητήρια, αλλά... είσαι 43 χρονών,
δεν είσαι νέος».
Πέρα από το αστείο της
υπόθεσης, υπάρχει και το πολύ σοβαρό κομμάτι επειδή σε αυτό που εννοούσε η φίλη
μου είχε απόλυτο δίκιο. Πριν 12 χρόνια, όταν έφυγα από την Ελλάδα για να ζήσω
στον Καναδά, έψαξα τις δυνατότητες που υπήρχαν σε Καναδά και ΗΠΑ για να
προωθήσει ένας συγγραφέας την δουλειά του (μυθιστορήματα, θέατρο,
κινηματογραφικά/τηλεοπτικά σενάρια) και ήταν σοκαριστικό σχεδόν το πόσοι
διαγωνισμοί και προγράμματα προώθησης συγγραφέων υπήρχαν για ηλικίες που
ξεκινούσαν από 14-15 χρονών. Η λογική είναι ότι ψάχνουν να βρουν τα ταλέντα (σε
όλες τις τέχνες) από πολύ μικρές ηλικίες και να τα βοηθήσουν με διάφορους
τρόπους ώστε να αναδειχθούν. Μετά, επέστρεφα στην Ελλάδα, και άκουγα σε
συνεντεύξεις να μου λένε οι δημοσιογράφοι πως έχω γράψει πολλά πράγματα παρόλο
που είμαι πολύ νέος και προσπαθούσα να τους εξηγήσω πως δεν ήμουν.
Όχι επειδή στα 35, στα
40 ή λίγο παραπάνω δεν είσαι νέος βιολογικά και πνευματικά (καλούτσικος είσαι
ακόμα), αλλά επειδή σίγουρα δεν είσαι νέος επαγγελματικά. Αν θες να
αντιμετωπίσεις το γράψιμο ως δουλειά, όχι ως χόμπι, θα πρέπει ήδη στα 40 σου να
συμπληρώνεις περίπου είκοσι χρόνια στο επάγγελμα (άντε, δεκαπέντε, αν
ανακάλυψες την κλίση σου μεγάλος). Όπως δηλαδή ισχύει και με οποιαδήποτε άλλη
επαγγελματική κατεύθυνση επιλέξει κανείς. Έχοντας λοιπόν 15-20 χρόνια δουλειάς
πίσω σου, είναι αστείο να αντιμετωπίζεσαι ως «νεαρός».
Νομίζω ότι η αδιανόητη
υπερπροστατευτικότητα των οικογενειών στην Ελλάδα, που οδηγεί συχνά τα παιδιά
να μένουν στο σπίτι με τους γονείς τους ακόμα και μετά τα 30 τους, έχει
διαστρεβλώσει την έννοια του «νέου» στα μάτια μας. Ιδιαίτερα μάλιστα στους
συγγραφείς, μέχρι πρόσφατα αν κάποιος ήταν 30άρης στην Ελλάδα θεωρείτο
μπέμπης/μπέμπα, έπρεπε να έχει καβατζώσει τα 50-55 και να έχει ασπρίσει (ή
καραφλιάσει) ώστε να αρχίσουν κριτικοί και κοινό να τον παίρνουν στα
σοβαρά – οι εξαιρέσεις μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Λες και οι
νεότεροι άνθρωποι δεν έχουν να καταθέσουν εμπειρίες ζωής και τρόπο ανάγνωσης
της πραγματικότητας, λες και μόνο οι πολύ μεγαλύτερες ηλικίες δικαιούνται να
ομιλούν, να φαντάζονται και να καταθέτουν την σοφία τους. Βλέπω με χαρά πως
βγαίνουν σιγά-σιγά αρκετοί νεότεροι συγγραφείς που, χάρη στα κοινωνικά δίκτυα
κυρίως, αρχίζουν να αποκτούν αναγνωρισιμότητα και κοινό. Αυτό θα βοηθήσει ώστε
όσοι παραμείνουν στο χώρο να έχουν στα 50 τους, που παντού στον κόσμο θα
θεωρούνταν μεσήλικες, ένα αξιόλογο έργο πίσω τους αντί να αρχίσουν μόλις τότε
να νιώθουν ότι κάποιος τους δίνει σημασία.