Η κατάθλιψη είναι μια ιδιαίτερα
ύπουλη αρρώστια του μυαλού, που προξενεί τεράστια προβλήματα σε όσους την
βιώνουν και σε ανθρώπους που τους αγαπούν. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου
καταθλιπτικοί άνθρωποι αυτοκτονούν, μην αντέχοντας τον ίδιο τους τον εαυτό και
την δυστυχία που το μυαλό τους προκαλεί. Οι άτυχοι αυτοί άνθρωποι χρειάζονται την
αμέριστη συμπαράσταση των δικών τους ανθρώπων και την μέγιστη δυνατή ιατρική
βοήθεια και παρακολούθηση.
Τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει
για την περίπτωση του Αντρέας Λούμπιτζ, του Γερμανού σφαγέα που σκότωσε 149
ανθρώπους ρίχνοντας το Α320. Το πρόβλημά του, όπως όλα δείχνουν, ήταν ότι λόγω
της κατάστασης της υγείας του που έκρυβε επιμελώς, σύντομα θα του απαγορευόταν
να συνεχίσει να πετάει, όπως ήθελε. Γι’ αυτό, δεν αποφάσισε απλώς να δώσει
τέλος στην ζωή του. Αποφάσισε να εκδικηθεί στα τυφλά. Είδε να μπαίνουν στο
αεροπλάνο τα δύο βρέφη, είδε να μπαίνουν οι έφηβοι που επέστρεφαν από την
εκδρομή τους, είδε τις οικογένειες, είδε όλους τους υπόλοιπους επιβάτες και
τους συναδέλφους του (πιλότο, αεροσυνοδούς), και αποφάσισε ότι όλοι αυτοί θα
πέθαιναν μαζί του. Είδε τα βρέφη και τα παιδιά και αποφάσισε να τα σκοτώσει. Οι
γονείς των βρεφών έβλεπαν τον κυβερνήτη να προσπαθεί μάταια να σπάσει την πόρτα
του πιλοτηρίου, κοιτούσαν τα μωρά τους και ένιωθαν το τέλος να έρχεται. Η
απόλυτη φρίκη.
Το έγκλημα του Λούμπιτζ είναι
ανάλογο μόνο δύο γεγονότων που έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια στον δυτικό
κόσμο: της βομβιστικής επίθεσης στον μαραθώνιο της Βοστόνης και της μαζικής
εκτέλεσης 77 ανθρώπων, οι περισσότεροι πολύ νέα παιδιά, από τον Α. Μπρέιβικ
στην Νορβηγία το 2011.
Φυσικά, οι ευθύνες της
αεροπορικής εταιρίας, που δεν φρόντιζε τον έλεγχο της ψυχικής υγείας των
πιλότων της, είναι τεράστιες και δεν πρέπει να τις ξεχάσει ποτέ κανείς. Και τα
Ευρώ της αποζημίωσης που προσφέρει για τα θύματα είναι λεφτά βαμμένα με
ατέλειωτο αίμα, λεφτά που ίσως να μεγαλώνουν αντί να απαλύνουν τις πληγές που
δεν θα κλείσουν ποτέ.
Αλλά η προσπάθεια «κάλυψης» του
Λούμπιτζ, από όσους νιώθουν πως πρέπει να τρέξουν να βρουν δικαιολογίες για
οτιδήποτε φρικιαστικό συμβαίνει, είναι εξίσου φρικιαστική με την ίδια την
πράξη. Και ο Μπρέιβικ, όπως αποκαλύπτεται, ανατράφηκε υπό αδιανόητες συνθήκες.
Και τόσοι και τόσοι κατά συρροήν δολοφόνοι μπορούν να επικαλεσθούν δικαιολογίες
για τις πράξεις τους. Να τους κοιτάξουμε με συμπάθεια; Να τους δώσουμε ένα
συγχωροχάρτι, αφού πέρασαν δύσκολα στην ζωή τους; Να μειώσουμε το μέγεθος των
εγκλημάτων τους, μέσα μας, για να παραστήσουμε τους πολιτισμένους; Να τους
αφήσουμε ίσως να κυκλοφορήσουν ξανά ελεύθεροι μετά από μια καλή ψυχιατρική
θεραπεία; Ή μήπως, επειδή ο Λούμπιτζ επέλεξε να πεθάνει και ο ίδιος, πρέπει να
προσπαθήσουμε να τον δούμε με κατανόηση; Βλέπω κάποιους ανθρώπους, όσο τρομερά
πράγματα κι αν συμβαίνουν γύρω τους, να ψάχνουν πάντα να βρουν λόγους να
υπερασπιστούν τους θύτες, να λειάνουν ότι έχει συμβεί. Για τα θύματα δεν δίνουν δεκάρα, πετούν μια
ψευτοκουβέντα για να πουν ότι την είπαν και επανέρχονται στο θέμα τους, το πόσο
βασανισμένος ήταν ο δολοφόνος. Τα μωρά, τα παιδιά, ο κάθε νεκρός επιβάτης και
οι κατεστραμμένοι άνθρωποι που αγαπούσαν όσους έπεσαν με το Α320 και δεν θα συνέλθουν ποτέ είναι
απλώς παράπλευρες απώλειες για τους υπερασπιστές δολοφόνων και τα
διανοουμενίστικα κόμπλεξ τους.
Όποιος προσπαθεί να περιβάλλει με
επιστημονικές θεωρίες «στοργής και προδέρμ» την περίπτωση Λούμπιτζ μπορεί,
πάντως, να κάνει οικονομία. Να μην δώσει λεφτά για να ξαναπάει στον γιατρό για
καρδιογράφημα. Δεν του χρειάζεται, γιατί δεν έχει καρδιά. Είναι το είδος του
ανθρώπου που με ανατριχιάζει.
Όσο για σένα, Αντρέας Λούμπιτζ,
που μου πρόσφερες ένα από τα μεγαλύτερα σοκ της ζωής μου, δανείζομαι και
παραφράζω τον τίτλο από ένα μυθιστόρημα του Μπορίς Βιαν. Ελπίζω να μάθω πού θα
θάψουν ότι απόμεινε από την σωρό σου. Για να έρθω και να φτύσω στον τάφο σου.
΄Πως τα λέτε είναι. Η απόλυτη φρίκη. Κι εγώ μαζί σας στο φτύσιμο.
ReplyDeleteΆλλωστε, έτσι κι αλλιώς, είναι αγαπημένο βιβλίο.