Καθώς διάβαζα ότι μια από τις ιστορικότερες εφημερίδες της Αμερικής, η Boston Globe, με παρελθόν 140 ετών πουλήθηκε πρόσφατα, σκεφτόμουν πως το βασικότερο προσόν μιας εφημερίδας είσαι (περίπου) εσύ. Ο αναγνώστης. Για την ακρίβεια, τα χέρια σου.
Πριν εξηγήσω τι εννοώ, να η σημαντική πληροφορία: Οι New York Times είχαν αγοράσει την Boston Globe πριν 20 χρόνια για 1.1 δισεκατομμύρια δολάρια και την πούλησαν τώρα για 70 εκατομμύρια, αφού πρώτα την είχαν βγάλει "στο σφυρί" 2 φορές.
http://www.tanea.gr/news/world/article/5033398/h-boston-globe-forese-kokkines-kaltses-gia-70-ekat-dolaria/
Ίσως να σκεφτεί κάποιος "τι μας νοιάζει τώρα αυτό εδώ στην Ελλάδα;". Αλλά μας νοιάζει. Γιατί προδιαγράφει το μέλλον των εφημερίδων και στην χώρα μας, που είναι ζοφερό. Δική μου εκτίμηση είναι ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα έχουν μείνει ελάχιστες καθημερινές εφημερίδες στην Ελλάδα, λιγότερες ίσως από τα δάχτυλα του ενός χεριού, και θα διαβάζουμε πια μόνο τις κυριακάτικες, που έχουν αρκετή ύλη ώστε να διαβάζει κανείς μια βδομάδα. Αυτό, αυτομάτως, θα οδηγήσει πολύ κόσμο στο να χάσει τη δουλειά του και ταυτόχρονα θα μειώσει πολύ την καθημερινή ποιότητα της ενημέρωσης - η διαδικτυακή ενημέρωση, ακόμα κι όταν γίνεται από σοβαρούς δημοσιογράφους και sites, επιδιώκει να ικανοποιήσει το "attention span" (δηλαδή την χρονική διάρκεια που μπορεί κάποιος να μείνει συγκεντρωμένος) του κοινού του Ίντερνετ. Και αυτό το attention span, λόγω του βομβαρδισμού πληροφοριών, είναι πολύ περιορισμένο. Στο Ίντερνετ ο πολύς κόσμος θέλει την βασική είδηση, άντε και μερικές φωτογραφίες. Και όσο πιο γαργαλιστικό είναι κάτι που θα διαβάσει, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να το διαδώσει, χωρίς πολλή σκέψη. Η διασταύρωση της είδησης, βασική αρχή της έντυπης δημοσιογραφίας, στο Ίντερνετ είναι πολυτέλεια.
Η εφημερίδα λοιπόν, επειδή την κρατάς στα χέρια σου όταν διαβάζεις, σε αναγκάζει να την προσέξεις. Δεν μπορείς να την κρατάς και να κάνεις άλλα δέκα πράγματα ταυτόχρονα. Και μπορεί να εκφράζει, συνήθως, μια συγκεκριμένη οπτική γωνία ανάλυσης των γεγονότων, αλλά τα αναλύει. Ενώ οι χιλιάδες ειδήσεις που φθάνουν σε Facebook, email, twitter και λοιπούς λογαριασμούς μας, προκαλώντας μας να τις διαβάσουμε με ένα κλικ, το μόνο που κάνουν είναι να μας αγχώνουν με το πλήθος τους, χωρίς να μας απασχολεί ούτε η πηγή τους, ούτε η ουσιαστική κατανόηση των αιτιών των ειδήσεων. Μόνο η συνολική κατανάλωσή τους, σαν να είμαστε δεκαθλητές της ενημέρωσης, σαν να μας τρώει το χέρι μας για το επόμενο κλικ στο ποντίκι μας.
Κάποιες μεγάλες εφημερίδες στο εξωτερικό προσπαθούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα μεταφέροντας όλο το υλικό τους στο δίκτυο και ζητώντας συνδρομή από τους αναγνώστες τους. Αυτή η λύση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία - το ευρύ κοινό θα προτιμήσει την τζάμπα είδηση από κάποια άλλη πηγή, κι ας είναι κατώτερης ποιότητας. Η μόνη λύση που δημιουργεί ελπίδες επιβίωσης της κριτικής δημοσιογραφίας είναι να φτιαχτούν sites με γνώμες σοβαρών δημοσιογράφων και επιστημόνων που θα είναι ανοιχτά σε όλους και θα βγάζουν χρήματα από την διαφήμιση, όπως π.χ. κάνει τώρα το protagon.gr. Μακάρι να τα καταφέρουν. Ίσως έτσι να φθάσουμε, κάποτε, στον διαδικτυακό αναγνώστη που θα αφοσιώνεται στην οθόνη του, κρατώντας τα χέρια του μακριά από το ποντίκι.
Πριν εξηγήσω τι εννοώ, να η σημαντική πληροφορία: Οι New York Times είχαν αγοράσει την Boston Globe πριν 20 χρόνια για 1.1 δισεκατομμύρια δολάρια και την πούλησαν τώρα για 70 εκατομμύρια, αφού πρώτα την είχαν βγάλει "στο σφυρί" 2 φορές.
http://www.tanea.gr/news/world/article/5033398/h-boston-globe-forese-kokkines-kaltses-gia-70-ekat-dolaria/
Ίσως να σκεφτεί κάποιος "τι μας νοιάζει τώρα αυτό εδώ στην Ελλάδα;". Αλλά μας νοιάζει. Γιατί προδιαγράφει το μέλλον των εφημερίδων και στην χώρα μας, που είναι ζοφερό. Δική μου εκτίμηση είναι ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα έχουν μείνει ελάχιστες καθημερινές εφημερίδες στην Ελλάδα, λιγότερες ίσως από τα δάχτυλα του ενός χεριού, και θα διαβάζουμε πια μόνο τις κυριακάτικες, που έχουν αρκετή ύλη ώστε να διαβάζει κανείς μια βδομάδα. Αυτό, αυτομάτως, θα οδηγήσει πολύ κόσμο στο να χάσει τη δουλειά του και ταυτόχρονα θα μειώσει πολύ την καθημερινή ποιότητα της ενημέρωσης - η διαδικτυακή ενημέρωση, ακόμα κι όταν γίνεται από σοβαρούς δημοσιογράφους και sites, επιδιώκει να ικανοποιήσει το "attention span" (δηλαδή την χρονική διάρκεια που μπορεί κάποιος να μείνει συγκεντρωμένος) του κοινού του Ίντερνετ. Και αυτό το attention span, λόγω του βομβαρδισμού πληροφοριών, είναι πολύ περιορισμένο. Στο Ίντερνετ ο πολύς κόσμος θέλει την βασική είδηση, άντε και μερικές φωτογραφίες. Και όσο πιο γαργαλιστικό είναι κάτι που θα διαβάσει, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα να το διαδώσει, χωρίς πολλή σκέψη. Η διασταύρωση της είδησης, βασική αρχή της έντυπης δημοσιογραφίας, στο Ίντερνετ είναι πολυτέλεια.
Η εφημερίδα λοιπόν, επειδή την κρατάς στα χέρια σου όταν διαβάζεις, σε αναγκάζει να την προσέξεις. Δεν μπορείς να την κρατάς και να κάνεις άλλα δέκα πράγματα ταυτόχρονα. Και μπορεί να εκφράζει, συνήθως, μια συγκεκριμένη οπτική γωνία ανάλυσης των γεγονότων, αλλά τα αναλύει. Ενώ οι χιλιάδες ειδήσεις που φθάνουν σε Facebook, email, twitter και λοιπούς λογαριασμούς μας, προκαλώντας μας να τις διαβάσουμε με ένα κλικ, το μόνο που κάνουν είναι να μας αγχώνουν με το πλήθος τους, χωρίς να μας απασχολεί ούτε η πηγή τους, ούτε η ουσιαστική κατανόηση των αιτιών των ειδήσεων. Μόνο η συνολική κατανάλωσή τους, σαν να είμαστε δεκαθλητές της ενημέρωσης, σαν να μας τρώει το χέρι μας για το επόμενο κλικ στο ποντίκι μας.
Κάποιες μεγάλες εφημερίδες στο εξωτερικό προσπαθούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα μεταφέροντας όλο το υλικό τους στο δίκτυο και ζητώντας συνδρομή από τους αναγνώστες τους. Αυτή η λύση είναι καταδικασμένη σε αποτυχία - το ευρύ κοινό θα προτιμήσει την τζάμπα είδηση από κάποια άλλη πηγή, κι ας είναι κατώτερης ποιότητας. Η μόνη λύση που δημιουργεί ελπίδες επιβίωσης της κριτικής δημοσιογραφίας είναι να φτιαχτούν sites με γνώμες σοβαρών δημοσιογράφων και επιστημόνων που θα είναι ανοιχτά σε όλους και θα βγάζουν χρήματα από την διαφήμιση, όπως π.χ. κάνει τώρα το protagon.gr. Μακάρι να τα καταφέρουν. Ίσως έτσι να φθάσουμε, κάποτε, στον διαδικτυακό αναγνώστη που θα αφοσιώνεται στην οθόνη του, κρατώντας τα χέρια του μακριά από το ποντίκι.
No comments:
Post a Comment