Δεν φταίω, σου λέω

Ακούω τόσο κόσμο να γκρινιάζει, καθημερινά, για όσα ζούμε, ώστε εύχομαι να ήμουν πλούσιος. Αν ήμουν, θα πήγαινα στο κοντινότερο μαγαζί της πόλης που πουλάει καθρέφτες, και θα αγόραζα έντεκα εκατομμύρια κομμάτια, έναν για κάθε Έλληνα.

Γιατί δεν υπάρχει τίποτα από αυτά που ζούμε για το οποίο να μην φταίμε απολύτως εμείς. Ο κυρίαρχος λαός. Στις δημοκρατίες δεν φταίει κανένας άλλος. Και στην Ελλάδα έχουμε αληθινή δημοκρατία. Όποιοι φωνάζουν πως έχουμε χούντα, καλό θα είναι να κάνουν μια κουβέντα με ανθρώπους που έχουν ζήσει σε πραγματικές χούντες, για να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος της ανοησίας που ξεστομίζουν. Ας σκεφθούν πως ακόμα και το να λένε ότι «έχουμε χούντα», αν είχαμε πραγματικά χούντα, δεν θα μπορούσαν να το πουν.

Φταίμε. Για οτιδήποτε γίνεται γύρω μας. Για τους αρχηγούς των κομμάτων που έχουμε, και κάνουν χιουμοράκι στην Βουλή για να αποδείξουν ποιος μπορεί να «την πει» καλύτερα στον άλλο, ενώ άνθρωποι γύρω μας δεν έχουν να φάνε. Για τους βουλευτές και δημάρχους που ακόμα και σήμερα παλεύουν να ικανοποιήσουν μικρορουσφετάκια και συμφέροντα, αφήνοντας τα τεράστια προβλήματα να τα λύσει κάποιος, κάπου, κάποτε. Είναι τόσο απλό: αφού τον ψήφισες για να «σου κάνει τη δουλειά σου» μην γκρινιάζεις που καταστρέφει τον τόπο σου, είτε επίτηδες είτε από ανικανότητα. Μη μιλάς. Κοίτα τον καθρέφτη. Φταίμε για τους πολύ κακούς υπουργούς παιδείας και υγείας που παρακολουθούμε εδώ και είκοσι χρόνια να ασελγούν εις βάρος τον τομέων ευθύνης τους. Για την αντιπολίτευση, που στον τομέα της παιδείας, π.χ., έχει την καταπληκτική λύση να μην γίνεται καμία αξιολόγηση, ποτέ, πουθενά – όποιος μπει στο δημόσιο έχει καθαρίσει για πάντα, δεν χρειάζεται να δουλεύει. Για τους ακαδημαϊκούς που διοικούν τα πανεπιστήμια, και κάποιοι εξ αυτών δίνουν μάχη εδώ και δυο χρόνια για να κρατούν τα ιδρύματά τους κλειστά με κάθε αφορμή, για να εξυπηρετούν τους δικούς τους σκοπούς. Για να εκλεγούν, τους ψήφισαν οι συνάδελφοί τους καθηγητές, μαζί με το προσωπικό των πανεπιστημίων και τους φοιτητές, επειδή αυτές οι διοικήσεις τους βόλευαν. (Διευκρίνιση: για το θέμα της διαθεσιμότητας των διοικητικών υπαλλήλων την ευθύνη για τα κλειστά πανεπιστήμια φέρει ακέραια το υπουργείο Παιδείας, κι ας είναι οι διοικήσεις ορισμένων πανεπιστημίων αυτές που είναι. Δεν απολύεις, ως υπουργείο, ανθρώπους στα τυφλά, χωρίς αξιολόγηση, καταργώντας κάθε έννοια κράτους δικαίου).

Όλοι οι παραπάνω αντανακλούν την κοινωνία που τους επέλεξε. Επειδή βολευόταν. Επειδή ζούσε κάθε μέρα σαν να μην υπήρχε αύριο, σαν να μην επρόκειτο στην ίδια χώρα να ζήσουν και τα παιδιά της. Τώρα που η πραγματικότητα που γνωρίζαμε καταρρέει, μας φταίνε «οι κακοί πολιτικοί». Το «σύστημα». Είμαστε «οργισμένοι». Όπως π.χ., ο τραγουδιστής Νότης Σφακιανάκης, που έκανε δηλώσεις εναντίον του «συστήματος» και υπέρ της Χρυσής Αυγής, ή διάφοροι «επαναστάτες αριστεροί» καλλιτέχνες που μας καλούν να εξεγερθούμε, επειδή κι αυτοί είναι πολύ θυμωμένοι με το «σύστημα». Το «σύστημα» που όλως τυχαίως φρόντισε να έχει ο Έλληνας δανεικά λεφτά για να τα σκορπίζει, με αποτέλεσμα τα μπουζουκομάγαζα επί δεκαπέντε χρόνια να είναι γεμάτα έξι μέρες την εβδομάδα ως τις οκτώ το πρωί και ο Σφακιανάκης να γίνει πάμπλουτος και πασίγνωστος. Το «σύστημα» που πρόβαλε επί χρόνια αρκετούς από αυτούς τους «αριστερούς» καλλιτέχνες ώστε να έχουν πια λεφτά και για τα εγγόνια τους και να κάνουν εκ του ασφαλούς δηλώσεις για εξέγερση. Όλοι αυτοί οι βολεμένοι και τόσο προβεβλημένοι επί χρόνια από το «σύστημα» θα μου έκαναν μεγάλη χάρη αν το βούλωναν – ευχαριστώ πολύ.

Ελπίζω να θυμόμαστε ότι εμείς οι Κρητικοί έχουμε έναν πολύ μεγάλο συμπατριώτη, τον Νίκο Καζαντζάκη. Κάθε φορά που ετοιμαζόμαστε να βρίσουμε κάποιον πολιτικό που διαλύει τη ζωή μας, ας θυμηθούμε την πιο σπουδαία κουβέντα που έχει γράψει:

«Ν' αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω».

Οπότε, ναι, να εξεγερθούμε. Αλλά να εξεγερθούμε απέναντι στον καθρέφτη. Αν η εξέγερση αυτή πετύχει, θα βρούμε στη συνέχεια ανάμεσά μας (και θα παλέψουμε να τους πείσουμε να κατέβουν στην πολιτική) νέους, άφθαρτους ανθρώπους. Που θα αξίζουν να τους εμπιστευθούμε, όχι για να φτιάξουν το μικρορουσφετάκι μας ή για να μας πουλήσουν «επαναστατικότητα» αλλά για να δώσουν ρεαλιστική προοπτική για το μέλλον.

Ενας ιππόδρομος όπου χάνουν όλοι (2)

Στο “Μικρό Θυμωμένο Ημερολόγιο” της περασμένης Τετάρτης, έγραφα για τον ανθρωποφαγικό τζόγο των πανελληνίων εξετάσεων. Για το βασανιστήριο στο οποίο υποβάλλουμε τους εφήβους, εδώ και γενιές, θέλοντας να έχουμε ένα “αδιάβλητο” σύστημα. Είχα αναφέρει το παράδειγμα της Παπαγαλίας -συγνώμη, της Ιστορίας- όπου τα παιδιά πρέπει να λειτουργούν ως ρομπότ, μαθαίνοντας απέξω το βιβλίο ακριβώς όπως είναι γραμμένο.
Αντίστοιχο πρόβλημα όμως υπάρχει και στις θετικές επιστήμες. Θα έπρεπε να μπαίνουν ασκήσεις που μπορούν να λυθούν με περισσότερους από έναν τρόπους. Δεν μπορούμε να περιμένουμε φρέσκιες ιδέες στο μέλλον από παιδιά που έμαθαν να σκέφτονται μέσα σε κουτάκια. Βάζοντας ασκήσεις με μία μόνο δυνατή λύση είναι σαν να ζητάμε και πάλι από τα παιδιά να παπαγαλίσουν, απλώς αυτή τη φορά το κάνουμε λίγο πιο προσεκτικά, μπας και δεν μας πάρουν χαμπάρι.
Και ας μη μιλήσουμε για την τυχαιότητα (να και πάλι ο τζόγος) που αφορά στο πού θα μπουν οι υποψήφιοι των πανελληνίων. Οσοι δεν γράψουν άριστα, περιμένουν να δουν πώς θα διαμορφωθούν οι βάσεις σε σχέση με το πώς αποφάσισαν να βάλουν τις Σχολές στο μηχανογραφικό, για να ανακαλύψουν πού τους έλαχε να περάσουν μερικά από τα καλύτερα χρόνια της ζωής τους.
“Αδιάβλητο” λοιπόν το σύστημα των πανελληνίων εξετάσεων. Για να το λένε οι βουλευτές μας, έτσι θα είναι. “Αδιάβλητο” επειδή δεν μπορεί κανείς να “κλέψει”. Μόνο αυτό μας ενδιαφέρει. Αν ρωτούσαμε τα παιδιά στις πανελλήνιες πόσο κάνει ένα κι ένα και μετά ρίχναμε νόμισμα για τη Σχολή εισαγωγής τους, πάλι “αδιάβλητο” θα το λέγαμε το σύστημα. Μόνο που οι πανελλήνιες δεν είναι αυτοσκοπός – πήγαμε, εξεταστήκαμε, δεν έκλεψε κανείς, άρα όλα καλά. Είναι μέσον για να δούμε ποιοι μαθητές είναι έτοιμοι για το Πανεπιστήμιο, και να αντιστοιχήσουμε σωστά τις ικανότητες/γνώσεις του μαθητή με το τμήμα στο οποίο θα εισαχθεί. Αν κάνει κάποιος τον κόπο να ανοίξει το λεξικό στην λέξη “αδιάβλητος” θα βρει ως συνώνυμα: “άμεμπτος, αξιόπιστος”. Είναι οι παπαγαλοπανελλήνιες άμεμπτο σύστημα για να ελέγξουμε ποιος μαθητής θα μπει σε ποιο Πανεπιστήμιο;
Φυσικά, υπάρχει και ο αντίλογος στην πρότασή μου για τον τρόπο εξέτασης, π.χ., της Ιστορίας, με ερωτήσεις που θα ελέγχουν την κριτική ικανότητα του μαθητή. Ο αντίλογος είναι πως οι θεωρητικές ερωτήσεις που απαιτούν κριτική ικανότητα (π.χ., «τι θα έκανε ο Βενιζέλος αν δεν είχε συμβεί το τάδε ιστορικό γεγονός») επιδέχονται πολλές διαφορετικές απαντήσεις και κατά συνέπεια είναι πολύ δύσκολο να βαθμολογηθούν, άρα δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πως η βαθμολόγηση έχει γίνει με τον ίδιο τρόπο για όλους. Αρα καταργείται το “αδιάβλητο” των εξετάσεων, αφού κάθε απάντηση θα εξαρτάται από την κρίση του βαθμολογητή.
Οταν άκουσα για πρώτη φορά αυτόν τον αντίλογο, σε μια τηλεοπτική εκπομπή, το μυαλό μου ταξίδεψε αμέσως στην αγροτική σεζόν – είχε πάει καλά; Υπήρχαν διαθέσιμες αρκετές ζουμερές ντομάτες για να πετάξω στην οθόνη μου; Δεν θέλουμε λοιπόν (λένε οι οπαδοί του αντιλόγου) μόνο μαθητές – ρομπότ. Θέλουμε και καθηγητές – βαθμολογητές ρομπότ. Οχι μόνο φροντίζουμε να μην ελέγχουμε την κριτική ικανότητα ενός υποψηφίου για να μπει στο Πανεπιστήμιο, αλλά επειδή ξέρουμε πόσο άχρηστο είναι το σύστημα που έχουμε φτιάξει, δεν εμπιστευόμαστε ούτε καν την κριτική ικανότητα των καθηγητών που έχουν αποφοιτήσει από τα Πανεπιστήμια και διδάσκουν τα παιδιά μας. Οπότε, ας δώσουμε σ’ όλους έναν τυφλοσούρτη και για να μαθαίνουν και για να βαθμολογούν, για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο.
Και μετά ας καθόμαστε όλοι να κλαιγόμαστε, γιατί η χώρα αυτή πάσχει τόσο στην καινοτομία, γιατί δεν παράγει και μόνο καταναλώνει.
Οι πανελλήνιες, με την σημερινή τους μορφή, πρέπει να καταργηθούν αύριο το πρωί, αν σεβόμαστε τους εαυτούς μας και αγαπάμε τα παιδιά μας αρκετά, ώστε να θέλουμε να τους προσφέρουμε ανέμελα (και εννοώ ανέμελα, όχι τεμπέλικα) παιδικά χρόνια. Οταν οι υποψήφιοι βουλευτές έρθουν να χτυπήσουν τις πόρτες μας, στις επόμενες εκλογές, ας σκεφτούμε το μέλλον της χώρας, αντί για το προσωπικό μας παρόν. Ας κάνουμε τον κόπο να μην τους ζητήσουμε μια θέση συμβασιούχου (οι μόνιμες τελείωσαν) κάπου, αλλά να δεσμευτούν ότι θα καταργήσουν τις πανελλήνιες και θα φτιάξουν άμεσα ένα νέο, ανθρώπινο και δίκαιο σύστημα εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Που να είναι αδιάβλητο, όχι “αδιάβλητο”. Που δεν θα στερεί από τα παιδιά τα παιδικά τους χρόνια.

Ένας ιππόδρομος όπου χάνουν όλοι (1)

Δεν ξέρω αν σας αρέσει ο τζόγος. Οφείλω να παραδεχτώ την αμαρτία μου, ότι κάποια είδη τζόγου μου αρέσουν αρκετά – τα απολαμβάνω ιδιαίτερα όμως μόνο όταν βρίσκομαι με φίλους, και ο κερδισμένος στο τέλος κερνάει τους υπόλοιπους που έχασαν. Με άλλα λόγια, ο τζόγος είναι η δικαιολογία μας για να βρεθούμε να φάμε και να πιούμε μαζί.

Ένα είδος τζόγου που ποτέ δεν με τράβηξε, όμως, ήταν ο ιππόδρομος, καθώς και η πιο μοντέρνα εκδοχή του, οι κυνοδρομίες. Το να βάζεις άλογα ή άλλα ζώα να τρέχουν, με τον κίνδυνο μάλιστα να χτυπήσουν και να θανατωθούν, για να βγάλεις λεφτά, πάντα μου προξενούσε απέχθεια, ένιωθα πως απευθύνεται στα κατώτερα ανθρώπινα ένστικτα.

Κι όμως, υπάρχει ένα είδος τζόγου που μοιάζει με ιππόδρομο αλλά είναι πολύ χειρότερο. Ένα είδος τζόγου ανθρωποφαγικού. Ίσως να το έχετε ακούσει. Λέγεται «πανελλήνιες εξετάσεις». Αυτό το είδος τζόγου παίρνει εφήβους, που έχουν ανάγκη να απολαύσουν τα τελευταία χρόνια της παιδικής τους ηλικίας, και τους μετατρέπει σε άλογα κούρσας, με έναν μόνο στόχο, τον τερματισμό που λέγεται «είσοδος στο πανεπιστήμιο». Οι γονείς ποντάρουν πάνω στα παιδιά-άλογα και περιμένουν τα αποτελέσματα της ιπποδρομίας για να δουν πώς τα πήγε το στοίχημά τους – αν μπορούν δηλαδή να ελπίζουν πως τα παιδιά τους θα έχουν ένα καλό μέλλον, ανάλογα με την σχολή που θα μπουν.

Οι πανελλήνιες έχουν ένα επιπλέον απίθανο χαρακτηριστικό: επειδή κανείς σ’ αυτή τη χώρα δεν εμπιστεύεται κανέναν, επειδή συνηθίζεται να κοιτάζει ο Έλληνας τον επιτυχημένο διπλανό του με την σκέψη: «τι βύσμα είχε ο… (βάλτε χαρακτηρισμό) και τα κατάφερε», έχουμε πλασάρει ο ένας στον άλλο το παραμύθι πως οι πανελλήνιες είναι «το μοναδικό αδιάβλητο σύστημα στην Ελλάδα» - άκουγα πρόσφατα και βουλευτές μας, όλων των παρατάξεων, στην τηλεόραση να το λένε, με την επιτηδευμένη σοβαρότητα που μόνο βουλευτές μπορεί να έχουν. Μόνο που έχουμε παραχαράξει τον όρο «αδιάβλητο» στο μυαλό μας.

Ας πάρουμε το παράδειγμα της Ιστορίας. Ξέρετε: είναι εκείνο το μάθημα όπου πρέπει να μάθεις έναν ολόκληρο τόμο λέξη προς λέξη. Όχι στο περίπου. Ακριβώς. Με κάθε κόμμα. Με κάθε τελεία. Να μην λες «μετά», αν το βιβλίο γράφει «ύστερα». Είναι ένα καταπληκτικό μάθημα για να εξετάζονται ρομπότ. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην τεχνητή νοημοσύνη. Στην τεχνητή. Όχι στην κανονική. Αντί για ρομπότ, εμείς βάζουμε να εξετάζονται τα παιδιά μας. Σε μια εποχή που με δύο κλικ στον υπολογιστή μπορείς να βρεις οποιαδήποτε πληροφορία για οποιοδήποτε ιστορικό γεγονός, εμείς απαιτούμε ακόμα οι 18άρηδες να αποστηθίζουν, σαν να μην έχουμε ιδέα σε ποιον κόσμο ζούμε και να μην θέλουμε να αποκτήσουμε. Κι επειδή όταν επισημαίνουμε ένα πρόβλημα πρέπει να προτείνουμε και μια λύση, να μία: όταν διδάσκεται, π.χ., στην Ιστορία η πολιτική δράση του Ελευθέριου Βενιζέλου, να μην υπάρχει καμία σχετική ερώτηση παπαγαλίας στις πανελλήνιες. Καμία. Να μην χρειάζεται οι υποψήφιοι να εξετασθούν ούτε σε μία γραμμή από αυτές που γράφει το βιβλίο. Να μπει θέμα: «τι θα έκανε ο Βενιζέλος, αν δεν είχε συμβεί το τάδε;». Ή, αν θέλουμε να κάνουμε τις εξετάσεις ακόμα πιο ενδιαφέρουσες, «τι θα έκανε ο Βενιζέλος σήμερα για να αντιμετωπίσει το Χ πρόβλημα;». Για να απαντήσει σ’ αυτές τις ερωτήσεις, ο υποψήφιος πρέπει να ξέρει τέλεια την ουσία της ιστορικής δράσης του Βενιζέλου, ΚΑΙ να έχει οξυμένη αναλυτική ικανότητα. Με τέτοιες ερωτήσεις καταφέρνουμε και να μην βασανίσουμε τα παιδιά και να δούμε πόσα απίδια βάζει ο σάκος, για κάθε υποψήφιο. Γιατί όταν κάποιος μπαίνει στο πανεπιστήμιο σημαίνει πως έχει τα φόντα να γίνει επιστήμονας. Ένα ρομπότ δεν τα έχει.

(H συνέχεια την επόμενη Δευτέρα).

Πολλοί επικίνδυνοι και ένα μηδενικό

(από σήμερα το Μικρό Θυμωμένο Ημερολόγιο δημοσιεύεται και στα Χανιώτικα Νέα, σημερινό link: http://www.haniotika-nea.gr/polli-epikindini-ke-ena-mideniko/)

Προσοχή! Σε μαιευτήρια και σε βαφτίσεις κυκλοφορούν εδώ και χρόνια διάφοροι επικίνδυνοι τύποι. Πλησιάζουν χαμογελαστοί τους γονείς των παιδιών που μόλις γεννήθηκαν/βαπτίστηκαν, κρατώντας στο χέρι τους μια τσάντα με δώρο, και ξεστομίζουν την ευχή τους: «να σου ζήσει και να το δεις όπως επιθυμείς».

Αυτή η ευχή, που ταξιδεύει από στόμα σε στόμα εδώ και δεκαετίες στην Ελλάδα, έχει μπει στο DNA μεγάλου ποσοστού των Ελλήνων γονιών. Έτσι, σε διάφορα στάδια της ζωής του παιδιού, ανασύρουν από τα βάθη της μνήμης τους την Ευχή και του ανακοινώνουν ότι πρέπει να γίνει τρομερός μαθητής ή αθλητής παγκοσμίου βεληνεκούς.

Οι ψυχολόγοι μιλούν πλέον για παιδιά που πριν καν μπουν στην εφηβεία έχουν έντονα προβλήματα από την πίεση στο σπίτι. Ένα πρόσφατο άρθρο στα «Νέα» ανέλυε τα ψυχολογικά προβλήματα παιδιών των οποίων οι γονείς απαιτούν να γίνουν «ο νέος Γκάλης», «ο νέος Μέσι», κλπ. Και βέβαια ξέρουμε όλοι μας περιπτώσεις γονιών που όταν φθάσει η ώρα να δώσει το παιδί εξετάσεις στο πανεπιστήμιο, ορίζουν οι ίδιοι ποιες είναι οι καλύτερες επιλογές πανεπιστημίων και σχολών. Ακόμα και όταν βλέπουν πως το παιδί αντιδρά και θέλει να σπουδάσει κάτι άλλο ή δεν είναι καν βέβαιο ότι θέλει να σπουδάσει.

Οι επιθυμίες-εντολές των γονιών για τις μελλοντικές σπουδές των παιδιών τους είναι αποτέλεσμα πολλών και διαφορετικών «θέλω». Άλλοι ονειρεύονται να δουν το παιδί τους να εκπληρώνει τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα. Άλλοι απαιτούν να πάρει ο γιος ή η κόρη ένα πτυχίο που θα του/της επιτρέψει να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση. Άλλοι ονειρεύονται να σπουδάσει το παιδί τους κάτι που θα του δίνει πιθανότητες για άμεση επαγγελματική αποκατάσταση. Άλλοι έχουν πιο βραχυπρόθεσμους στόχους - θέλουν το παιδί να σπουδάσει στην πόλη που ζουν, τόσο για οικονομικούς λόγους όσο και για να μην απομακρυνθεί από κοντά τους.

Όλα τα παραπάνω είναι πολύ ανθρώπινα. Και πάρα πολύ λάθος.

Η ευχή «να το δεις όπως επιθυμείς» σημαίνει πρώτον πως πιστεύουμε ότι το παιδί είναι ιδιοκτησία του γονιού, και δεύτερον πως ο γονιός είναι τόσο φωτισμένος ώστε μπορεί με κάποιο μαγικό τρόπο να γνωρίζει τι είναι καλύτερο για το μέλλον του παιδιού του σε ορίζοντα δέκα ή είκοσι χρόνων, σε μια αγορά εργασίας και σε έναν κόσμο που αλλάζει δραματικά κάθε τρεις ή έξι μήνες. Αυτός δεν είναι γονιός, είναι μέντιουμ-χαρτομάντης.

Οπότε, αν πραγματικά αγαπάτε κάποιον που μόλις έγινε μπαμπάς/μαμά, προτείνω να του ευχηθείτε «να το δεις όπως επιθυμεί εκείνο».

Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Μια είδηση που κυκλοφόρησε στο Ίντερνετ προχθές ανέφερε ότι, στην Πάτρα, ο πατέρας ενός νεαρού, αφού παρακολούθησε το σπίτι του 23χρονου γιου του, «μπούκαρε» βραδιάτικα και τον βρήκε στο κρεβάτι με τον φίλο του. Ο εξαιρετικός αυτός «πατέρας» άρπαξε από τα μαλλιά το παιδί του, το έβγαλε έξω και άρχισε να το σέρνει στο δρόμο, χτυπώντας και βρίζοντάς το.

Σαν να ήταν κάποιο ζώο, που του ανήκει και έκανε κάτι που δεν του άρεσε. Που, στο μυαλό του, «τον ατίμαζε». Ενώ αν κατέπνιγε τη φύση του, παντρευόταν κι έκανε κρυφή διπλή ζωή, κάνοντας και τον εαυτό του και τη γυναίκα του δυστυχισμένους, θα ήταν όλα μια χαρά, φαντάζομαι. Ο πατέρας θα ήταν «περήφανος».

Όποιος έχει παιδιά, ξέρει πως δεν υπάρχει τίποτα σημαντικότερο από το να φέρνεις ένα παιδί στον κόσμο και να το βλέπεις, μεγαλώνοντας, να είναι ευτυχισμένο – και με την επιλογή που θα κάνει για τη δουλειά του, και με την επιλογή συντρόφου. Όποιος προτιμάει το παιδί του να είναι δυστυχισμένο σε οποιοδήποτε επίπεδο, αρκεί να είναι ο ίδιος ικανοποιημένος, σημαίνει πως δεν του άξιζε να γίνει γονιός. Και ο «πατέρας» στην Πάτρα που συμπεριφέρθηκε έτσι στο παιδί του, είναι ένας άνθρωπος που πέρασε από αυτή τη ζωή και δεν κατάλαβε τίποτα σχετικά με το τι έχει σημασία. Ένα πελώριο μηδενικό.

Νέρωνες

Ξεκινάω σήμερα με μια ενημέρωση. Δέχτηκα - και αποδέχτηκα - μια πολύ τιμητική πρόταση από τα Χανιώτικα Νέα να δημοσιεύεται το Μικρό Θυμωμένο Ημερολόγιο στην εφημερίδα κάθε Δευτέρα και Τετάρτη, ξεκινώντας από την επόμενη Δευτέρα, 18 Νοεμβρίου. Έτσι, και εδώ στο ηλεκτρονικό σπίτι του Ημερολογίου θα δημοσιεύονται τα κείμενα κάθε Δευτέρα και Τετάρτη. Εδώ, όμως, θα συνεχίσουν να υπάρχουν και έξτρα δημοσιεύσεις, ανεξαρτήτως ημέρας, όποτε θυμώνω πολύ με κάτι (δηλαδή συχνά).
Περνάω τώρα στο σόου της περασμένης εβδομάδας στη Βουλή. Με τους τρεις "χαρισματικούς" αρχηγούς (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ), οι οποίοι έκαναν (νομίζουν) και χιούμορ ο ένας εις βάρος του άλλου. Και γελούσαν, ευχαριστημένοι με την ευφυΐα τους. Μαζί τους χασκογελούσαν και χειροκροτούσαν και οι βουλευτές τους, για την -κατά τη γνώμη τους - λεκτική κατατρόπωση του αντιπάλου. Τη στιγμή που εδώ έξω, στην κοινωνία, πολύς κατεστραμμένος κόσμος έχει ξεχάσει όχι το γέλιο, αλλά και το χαμόγελο ακόμα.
Τους έβλεπα και φανταζόμουν τον Νέρωνα, χαρούμενο στα ερείπια της Ρώμης. Τουλάχιστον, γι' αυτόν υπάρχουν κάποιες ιστορικές αμφιβολίες αν ευθυνόταν για την ισοπέδωση της πατρίδας του.

Κυριακή, γιορτή και σχόλη να' ταν η βδομάδα όλη

Ένα από τα βασικά προβλήματα της χώρας νομίζω πως είναι ότι ο Έλληνας δεν έχει μάθει να τακτοποιεί στη σκέψη του όσα τον προβληματίζουν, κι έτσι τα κάνει όλα έναν αχταρμά που συνήθως του δίνει τη δυνατότητα να γκρινιάζει αλλά πολύ σπάνια τον βοηθάει να βρει μια λύση.
Για παράδειγμα, τώρα με το άνοιγμα ή μη των μαγαζιών τις Κυριακές, υπάρχουν δύο μεγάλα ζητήματα, που είναι όμως διαφορετικά μεταξύ τους.
Το πρώτο αφορά στο κατά πόσον, επί της αρχής, μπορούν και πρέπει τα μαγαζιά να ανοίγουν τις Κυριακές, αν πρέπει δηλαδή να υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο και ημέρες λειτουργίας κοινές για όλους. Σε αυτό το θέμα, εγώ δεν μπορώ να καταλάβω (έχοντας και την αντίστοιχη εμπειρία του Καναδά, όπου - με κάποιες εξαιρέσεις - όσα μαγαζιά το θέλουν ανοίγουν την Κυριακή) πώς είναι δυνατόν σε ένα δημοκρατικό καθεστώς να απαγορεύεται σε κάποιον να έχει ανοιχτό το κατάστημά του. Από αυτό ζει, τρέφει την οικογένειά του. Η γνώμη μου είναι ότι θα έπρεπε οποιοσδήποτε να έχει το δικαίωμα να είναι ανοιχτός οποιαδήποτε ώρα θέλει. Από πού κι ως πού θα του επιβάλλει το κράτος να κλείσει, αν ο ίδιος θεωρεί πως αξίζει τον κόπο να μείνει ανοιχτός όλη μέρα; Επιβάλλει κανείς στους δικηγόρους, στους γιατρούς, στους ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς, στους τεχνίτες κάθε είδους, στους ερευνητές σε πανεπιστήμια και άλλα κέντρα, στους λογιστές, στους μουσικούς/χορευτές/ζωγράφους/συγγραφείς/θεατράνθρωπους/κινηματογραφιστές, στα περίπτερα, στις καφετέριες, στα φαγάδικα, στα μίνι-μάρκετ, στα ανθοπωλεία, ποιες μέρες και ώρες θα δουλέψουν; Οι εφημερίδες, οι τηλεοράσεις, τα ραδιόφωνα, αλλά και τα ειδησεογραφικά sites στο Ίντερνετ, κλείνουν ποτέ; Όλοι οι παραπάνω επιλέγουν τις ώρες εργασίας τους ανάλογα με την κίνησή τους, όπως οι ίδιοι την υπολογίζουν. Άρα, γιατί θα πρέπει για τα εμπορικά καταστήματα να ισχύει κάτι διαφορετικό;
Υπάρχει μόνο μία ισχυρή απάντηση σε αυτό το ερώτημα, και αυτή αφορά στο δεύτερο μεγάλο ζητημα. Και έχει να κάνει με τους ιδιωτικούς υπαλλήλους και το πιθανό "ξεζούμισμά" τους από τους ιδιοκτήτες των μαγαζιών - είτε αυτοί είναι μεγάλες αλυσίδες είτε έμποροι που έχουν μόνο ένα κατάστημα. Αυτό το "ξεζούμισμα", οι εκβιασμοί ώστε να δουλεύουν οι υπάλληλοι παραπάνω χωρίς να πληρώνονται υπερωρίες ή και χωρίς να πληρώνονται τίποτα - διαφορετικά θα απολυθούν - είναι μεγάλος κίνδυνος και ακούω κι εγώ, όπως όλοι, ότι ήδη υπάρχουν τέτοια φαινόμενα, στην προσπάθεια συγκεκριμένων αλυσίδων κυρίως να μεγιστοποιήσουν το κέρδος με το υπάρχον προσωπικό, χωρίς να κάνουν νέες προσλήψεις. Όμως πριν μας παρασύρει το συναίσθημα, και καταλήξουμε ότι τα καταστήματα πρέπει να μένουν κλειστά για να μην υπάρξουν τέτοιοι εκβιασμοί και εξαναγκασμοί εις βάρος αδύναμων να αντιδράσουν ανθρώπων, ας συνειδητοποιήσουμε τι λέμε. Λέμε ότι δεν πιστεύουμε ότι μπορεί να τηρηθούν στην Ελλάδα οι νόμοι που διασφαλίζουν το 40ωρο, την πληρωμή των ωρών υπερωρίας, και τα ρεπό των εργαζομένων. Αν λοιπόν όντως αυτό λέμε, αν είμαστε όλοι βέβαιοι ότι ο νόμος στην Ελλάδα δεν θα τηρηθεί ποτέ, τότε να μείνουν κλειστά τα καταστήματα τις Κυριακές, αλλά μαζί με αυτά να βάλει λουκέτο και η χώρα. Διότι μια χώρα στην οποία όλοι είναι βέβαιοι πως ο νόμος δεν τηρείται και δεν θα τηρηθεί ότι κι αν γίνει, είναι μια χώρα τελειωμένη.
Τι είναι λοιπόν πιο λογικό; Να υιοθετήσουμε την αδράνεια - να φωνάζουμε να μην αλλάξει τίποτα με αιτιολογία ότι αν αλλάξει δεν θα εφαρμόζονται οι νόμοι - ή να δοθούν μεγάλες μάχες από το συνδικαλιστικό κίνημα και όλη την κοινωνία ώστε ΚΑΙ τα μαγαζιά να είναι ανοιχτά όποτε το κρίνει ο ιδιοκτήτης ΚΑΙ να εφαρμόζεται αυστηρά ο νόμος, επί ποινή εξοντωτικά αυστηρών προστίμων στους παραβάτες;
Ένα τέτοιο συνδικαλιστικό κίνημα έχει ανάγκη η χώρα, όχι το κίνημα της ντουντούκας για να μην αλλάζει ποτέ τίποτα, όπως συνέβαινε εδώ και 30 χρόνια.
Τα υπόλοιπα επιχειρήματα για να μην ανοίξουν τα μαγαζιά την Κυριακή δεν μπορούν να σταθούν απέναντι σε σοβαρή κριτική. Ένα από αυτά είναι ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά. Αν είσαι καταστηματάρχης και πιστεύεις πως ο κόσμος δεν έχει λεφτά, μην ανοίξεις. Άσε τον διπλανό σου που θα ανοίξει να χάσει τη μέρα του. Άσε το μαγαζί της πολυεθνικής που θα ανοίξει να δώσει μερικά μεροκάματα παραπάνω σε εργαζόμενους που τα έχουν ανάγκη, και να μην βγάλει και κέρδος αφού δεν θα έχει πελάτες.
Ένα άλλο επιχείρημα είναι ότι έτσι θα γίνει πιο δύσκολη η ζωή των καταστηματαρχών που δουλεύουν μόνοι τα μαγαζιά τους. Αν σε πειράζει που ο διπλανός σου θα ανοίξει και μπορεί να σου φάει πελατεία, έτσι είναι η ζωή, τι να κάνουμε; Κάποιοι, σε όλους τους επαγγελματικούς τομείς, αφιερώνουν τη ζωή τους στη δουλειά τους και πηγαίνουν καλύτερα από άλλους που προτιμούν να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στην οικογένειά τους, στα χόμπι τους, στην χαλάρωση του μυαλού τους και της ψυχής τους.
Ελευθερία σημαίνει να κάνει ο καθένας ότι προτιμάει, να ρίχνει το βάρος του και τον χρόνο του όπου θέλει. Όχι να υποχρεώνει και τους άλλους να ακολουθούν το πρόγραμμά του, ώστε να είναι βέβαιος πως όσο ο ίδιος χαλαρώνει δεν θα τον προσπεράσει κανείς.

Δεν φταίει "το σύστημα" - εσύ φταις

Δεν έχουν περάσει ούτε δυο μήνες από το κείμενό μου στο μπλογκ (http://polyk.blogspot.gr/2013/09/blog-post_19.html), όπου πανηγύριζα - ο βλαξ - για τον νέο εκλογικό νόμο για τις δημοτικές εκλογές, που ακουγόταν ότι θα εφαρμοστεί.
Και ήρθαν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες σήμερα, σχετικά με την τελική μορφή του νόμου, για να μου αποδείξουν το μέγεθος της αφέλειάς μου: http://www.newsit.gr/default.php?pname=Article&art_id=249836&catid=9
Διότι έπεσαν οι επιτήδειοι επίδοξοι δήμαρχοι πάνω στους πολιτικούς αρχηγούς όλων των κομμάτων που κυβερνούν ή φιλοδοξούν να κυβερνήσουν (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ). Οι "στελεχάρες". Και τους είπαν: "καλά, είστε τρελοί; να κατέβω εγώ για δήμαρχος, να εκλεγώ και να μην ελέγχω το δημοτικό συμβούλιο; Να πρέπει να λογοδοτώ για το τι κάνω στον καθέναν που θα εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος;".
Έτσι, η ελπίδα ότι θα μπορούμε να εκλέγουμε τους καλύτερους, ανεξαρτήτως παράταξης, πήγε περίπατο. Όποιος εκλέγεται δήμαρχος, θα έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο ακόμα και αν οι σύμβουλοι του συνδυασμού του καταποντιστούν σε ψήφους. Ο καθένας που εκλέγεται θα έχει μαζί του το παρεάκι του, ακόμα κι αν το παρεάκι δεν το θέλει ο κόσμος.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ο νέος νόμος θα προβλέπει, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, πως "αν οι υποψήφιοι δήμαρχοι δεν συγκεντρώσουν τουλάχιστον 5% την πρώτη Κυριακή, δεν θα εκλέγονται στο δημοτικό συμβούλιο ούτε οι ίδιοι ούτε οι σύμβουλοί τους, ακόμη κι αν έχουν περισσότερες ψήφους από συνυποψηφίους τους άλλων παρατάξεων".
Με άλλα λόγια, αν κατέβει ο Χ υποψήφιος δήμαρχος με τον Υ δημοτικό σύμβουλο στο ψηφοδέλτιό του, και ο Χ δεν έχει "ρεύμα" για δήμαρχος, οπότε δεν θα πάρει το 5%, τότε υποχρεωτικά μένει και ο Υ εκτός δημοτικού συμβουλίου, ακόμα και αν είναι ο πρώτος σε ψήφους δημοτικός σύμβουλος σε όλο τον δήμο. Ακόμα κι αν τον ψηφίσει το 100% των δημοτών!!!
Όχι μόνο μας κοροϊδεύουν, με τον νέο δήθεν διαφορετικό νόμο, αλλά τον κάνουν ακόμα περισσότερο στα μέτρα των "μεγάλων" κομμάτων και των δικών τους ανθρώπων.
Με τον αλλαγμένο νόμο το μόνο που θα μπορούμε ως πολίτες-ψηφοφόροι να κάνουμε θα είναι να επηρεάσουμε την σύνθεση της αντιπολίτευσης, επιλέγοντας από το δεύτερο ξεχωριστό ψηφοδέλτιο όποιους συμβούλους θεωρούμε καλύτερους, ανεξαρτήτως παράταξης (και ελπίζοντας ότι ο υποψήφιος δήμαρχος με τον οποίο θα κατέβουν θα πιάσει το 5%).
Όμως δεν φταίει "το σύστημα" που έφτιαξε πάλι έναν νόμο στα μέτρα του. Φταίνε οι πολίτες. Που άκουσαν για τον νόμο που ετοιμαζόταν και αδιαφόρησαν. Ελάχιστες δημόσιες τοποθετήσεις, κι αυτές μουδιασμένες. Ο Έλληνας γκρινιάζει, γκρινιάζει, γκρινιάζει για την πραγματικότητά του και μόλις του δοθεί η ευκαιρία να την αλλάξει σκέφτεται "πού να τρέχω τώρα να μαθαίνω άλλα κόλπα, καλά είναι μες την γκρίνια μου".
Αυτή η ευκαιρία που χάνεται, όπως φαίνεται, με τον εκλογικό νόμο για τις δημοτικές εκλογές, είναι νομίζω η μεγαλύτερη χαμένη ευκαιρία για να αλλάξουν μυαλά και συνειδήσεις στην Ελλάδα τα τελευταία 30 χρόνια.